του Ματθαίου Ανδρεάδη
δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα "Πολίτης" στις 15/2/2008, τ. 244, σ.2
Το 1908 και η αποδημία Ελλήνων προς την Αμερική ηταν μεγάλη και η αναγκαστική καταφυγή ομογενών στην Ελλάδα απο γειτονικές χώρες, οχι σπάνια. (Ενώ μετά 100 χρόνια η μετανάστευση ξένων προς την Ελλάδα συνεχής).
Κατά την περίοδο 1899-1908 (αλλά και στη συνέχεια) νέοι Κορίνθιοι, αγρότες κυρίως, έφευγαν αθρόοι στα ξένα.
Αιτία η οικονομική (σταφιδική κυρίως) κρίση και η «εκ της ελαττώσεως των παραγωγικών δυνάμεων και της ένεκα αυτής μεγάλη υποτίμησις της ακινήτου περιουσίας».
Τα ελάχιστα χρηματικά κεφάλαια ήσαν σε χέρια πολύ λίγων, που τα δάνειζαν με υπέρογκο τόκο, με αποτέλεσμα η τοκογλυφία ν΄απειλεί με απορρόφηση τις μικρές ακίνητες περιου-
σίες.
Σε απόγνωση οι πληθυσμοί, βρήκαν λύση στην μετανάστευση.
Απ΄το δήμο Σικυώνος, λ.χ.,ως το 1908 μετανάστευσαν γύρω στους 700, νέοι, στην πλειοψηφία τους, 14-30 χρόνων (καθώς και λίγες γυναίκες), αγρότες οι πιο πολλοί,αλλά και μικροβιοτέχνες.
Στο δήμο Τρικάλων-Ξυλοκάστρου, επίσης την ίδια περίοδο, το κύμα της μεταναστεύσεως ηταν μεγάλο,για τους αυτούς λόγους. Μέχρι δε το 1908 είχαν μεταναστεύσει, περίπου, 600.
Μόνο απ΄το Μελίσσι, που είχε 559 κατοίκους, τη διετία 1907-1908 μετανάστευσαν περίπου 80. Οι καταγόμενοι απ΄το δήμο Φενεού,που καλλιεργούσαν στη Βόχα σταφιδάμπελα, έπαθαν με τη σταφιδική κρίση καταστροφή.
Κατέφευγαν στο δανεισμό και στην τοκογλυφία, με αποτέλεσμα να μη μπορούν ν΄ανταποκριθούν στις δαπάνες και τα χρέη τους.΄Ετσι εγκατέλειπαν τον τόπο τους μεταναστεύοντας στην Αμερική, ιδιαίτερα οταν μάθαιναν πως εκεί το μεροκάματο ηταν 2 με 2,30 δολλάρια.
Ωστόσο τον πρώτο χρόνο (1901) μετανάστευσαν μόνο 2 τολμηροί νέοι. Αυτόν δε,που έφτασε πρώτος στην Αμερική οι Φενεάτες τον ονόμασαν «Κολόμβο». Λίγο μετά άλλοι. Με τα γράμματα και τα πρώτα χρήματα, που οι απόδημοι έστελναν στην πατρίδα, φούντωσε το μεταναστευτικό ρεύμα.
Ακολούθησαν αρκετοί άνδρες 25-35 χρόνων. Τα κέρδη κι΄αυτών απ΄την εργασία τους μεγάλωσαν το ρεύμα, ωθώντας ακόμη και ηλικίας 16-50 χρόνων να μεταναστεύουν.΄
Ετσι τα ποσοστά του όλου ανδρικού πληθυσμού (2.166) ησαν μεγάλα, ενώ πολύ λίγες ησαν οι οικογένειες, οι οποίες δεν είχαν μετανάστες.Οι τελευταίοι καλούσαν συγγενείς και άγαμες γυναίκες να παντρευθούν στην Αμερική.
Μέχρι το 1908 οι απόδημοι απ΄το δήμο Φενεού είχαν φτάσει τους 250, περίπου. Με τα εμβάσματα,που έστελναν μειώθηκε η τοκογλυφία κι΄ έπεσε ο τόκος στο 20-25% του κεφαλαίου, ενω ανέβηκε η αξία της γης.
Στη Νεμέα, επίσης, το 1908,όπως σημείωναν οι Νεμεάτες: «Η δίψα του χρυσού, ο ζήλος της απομιμήσεως και η ευτέλεια των τιμών της εσοδείας φυγαδεύει τον λαόν εις Αμερικήν.
Με τιμήν άρτου προς 60 λεπτά την οκάν, με απολήψεις εκ της σταφίδος και των οίνων ευτελείς,με φορολογίαν των ειδών πρώτης ανάγκης άπανθρωπον, με τον μαρασμόν και την φθοράν εκ της ελονοσίας τί να κάμη ο δυστυχής γεωργός και αγρότης εδώ;
Να ποτίζη την γην με ιδρώτα δια να εκμεταλλεύωνται οι προπωληταί και οι κερδοσκόποι, αυτός δε να λιμοκτονή; Ο λαός φεύγει διότι ο βίος του κατέστη δύσκολος και πικρός».
Αλλά και σ΄άλλους δήμους υπήρξε ζωηρή η κίνηση για μετανάστευση, που τον πρώτο καιρό και τα εργατικά χέρια μείωσε γενικά και τα μεροκάματα υπερτίμησε.
Τις ελλείψεις, όμως,στη γεωργία και λιγώτερο στην κτηνοτροφία αναπλήρωναν, εν πολλοίς, οι γυναίκες, που άρχισαν να δουλεύουν στα κτήματα και στα κοπάδια, χωρίς βοήθεια μισθωτών εργατών.
΄Ετσι και τα μεροκάματα έπαψαν να αυξάνονται απ΄τη μετανάστευση και δεν μειώθηκε η παραγωγή, ενώ αγοράσθηκαν άροτρα, γεωργικές μηχανές και τ’ αναγκαία για την καλλιέργεια ζώα.
Τη ίδια εποχή εξαιτίας γεγονότων στη Βαλκανική κατέφευγαν ως πρόσφυγες στην Ελλάδα και στην Κορινθία, άθλιοι και γυμνητεύοντες, ομογενείς, που πρόθυμα τους περιέθαλπαν Κορίνθιοι, Ξυλοκαστρινοί, Δερβενιώτες και άλλοι.
Στη Νεμέα το 1908 «νεαροί πρόσφυγες, έμπλεοι ζωής και υγείας, ευγενείς, έντιμοι και εργατικοί,» ενθουσίασαν τους Νεμεάτες, που τους ανέβασαν το μεροκάματο σε 4 δραχμές, αλλ΄αυτοί αρνήθηκαν, γιατί είχαν υποσχεθεί σε άλλους με 2,5 δραχμές.
Αν ήσαν Κυνουριείς και απ΄αλλού θα είχαν δεχθεί.
Πηγή
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου